Każda strona internetowa – jeśli ma efektywnie spełniać swoje zadania – powinna być zaprojektowana według przyjętych standardów. Standardy te ewoluowały wraz z rozwojem Internetu i zostały nieformalnie przyjęte przez internautów i webmasterów, jako dobre praktyki działające na korzyść użytkowników oraz podmiotów biznesowych. Użytkownikom pozwalają one szybko znaleźć interesujące ich treści, a firmom i markom zdobywać nowych klientów i osiągać wyznaczone cele.
Określenie celu i misji strony
Czy wiesz już, po co właściwie tworzysz stronę internetową? Do czego ma ona służyć, co marka lub firma chciałaby przy jej pomocy osiągnąć oraz jakie skojarzenia wywołać? Nadrzędny przy projektowaniu serwisu internetowego jest stawiany przed nim cel. Użytkownik, który trafi na stronę powinien natychmiast nie tylko móc określić jej cel i misję, ale i znaleźć wszystkie informacje, których poszukuje.
Tworzenie person
Kiedy znamy już główne funkcje serwisu możemy przygotować dokładną charakterystykę jego grupy docelowej. Jednym ze sposobów jest tworzenie person, to znaczy zbudowanie profilu użytkownika poprzez przypisanie mu wszystkich cech typowych dla potencjalnej grupy odbiorców. Taki model idealnego użytkownika pozwala projektantom wczuć się w sposób myślenia użytkownika, poznać i zrozumieć jego oczekiwania oraz sposoby, w jaki korzysta on z serwisu. Służy również „uczłowieczeniu” użytkownika – jego obraz staje się bliższy projektantom, którzy są w stanie zaproponować właściwsze rozwiązania. Im bardziej szczegółowy opis persony, tym lepsze efekty. Powinien on zawierać informacje o jej planie dnia, zainteresowaniach, stopniu mobilności, sposobach korzystania ze strony, etc.
Pozyskać dane o użytkownikach można za pomocą analizy ilościowej (np. korzystając z danych Google Analitics) oraz jakościowej (przeprowadzając wywiady pogłębione z potencjalnymi użytkownikami serwisu). Przeprowadzona w ten sposób segmentacja userów pozwoli wyodrębnić kilka person – jedną główną (będzie to profil najbardziej istotnego dla firmy lub marki klienta) oraz kilka pomocniczych person (mniej znaczących użytkowników).
Użyteczna, czyli jaka?
Użyteczna strona internetowa to taka, która jest przyjazna dla użytkownika oraz funkcjonalna, czyli skutecznie spełnia swoje zadanie, jakim jest konwersja. Ponadto, jest zrozumiała, czyli pozwala użytkownikowi, który znajdzie się na niej po raz pierwszy, szybko i w sposób intuicyjny dotrzeć do interesujących go treści. Optymalne zaprojektowana strona lepiej się pozycjonuje, a w przypadku sklepu internetowego owocuje większą liczbą transakcji.
Webmasterzy często ulegają pokusie, aby wyposażyć stronę w różnego rodzaju graficzne „ulepszacze”, które de facto nie pełnią żadnej roli, a w zamyśle mają jedynie cieszyć oko. W efekcie strona traci na przejrzystości, a użytkownikom trudniej jest się na niej odnaleźć i z niej korzystać. W najlepszym razie poirytowani szukają pomocy w biurze obsługi klienta. W najgorszym, zniecierpliwieni przechodzą do strony konkurencji i tam dokonują zakupu.
Priorytetem w tworzeniu stron internetowych nie jest ich wygląd, ale funkcjonalność. Estetyka także powinna być jej podporządkowana. Dobra grafika na pierwszy rzut oka wskazuje na najważniejsze elementy, sprawia, że wykonywanie zadań na stronie jest przyjemne i zachęca do dalszej jej eksploracji.
Użyteczna strona to jednak przede wszystkim… działająca strona. Konieczne jest sprawdzenie, jak witryna prezentuje się we wszystkich przeglądarkach i środowiskach oraz w różnych rozdzielczościach.
Testy użyteczności – potrzeba czy strata czasu?
Wiele firm pomija testy użyteczności z braku czasu lub środków. Bardzo często webmasterzy rezygnują z nich pod naciskiem klienta, aby projekt wystartował jak najszybciej. Na testach można wprawdzie krótkofalowo oszczędzić, jednak w dłuższej perspektywie ich pominięcie może okazać się kosztowne.
Rozwiązaniem może okazać się ograniczenie ich do minimum. Nawet zaproszenie do przetestowania strony jednego jej potencjalnego odbiorcy może zwrócić uwagę projektantów na błędy i niejasności, niedostrzegane przez osoby, które pracują nad nią dłużej.
Dlaczego nie warto łamać schematów?
Internet sprawił, że przepływ informacji jest szybszy – stara się więc usprawnić również ich przyswajalność. Służą do tego konwencje, czyli schematy, do których przyzwyczaili się odbiorcy, i które sprawiają, że przeglądanie stron jest intuicyjne. Dzięki temu z łatwością poruszamy się, na przykład, po obcojęzycznych stronach, nawet jeśli nie znamy danego języka.
Użytkownicy często działają w mechaniczny sposób – koszyka zakupowego szukają w prawym górnym rogu strony, kontaktu w stopce na samym dole, zakładają, że „chmurki” wyświetlają podpowiedzi lub zawierają bardziej szczegółowe opisy. Przykładami konwencji są też np. logo w lewym górnym rogu strony, po kliknięciu na które następuje przekierowanie do strony głównej, widoczna ścieżka strony (ang. breadcrumbs) oraz możliwość łatwego odróżnienia elementów klikalnych od nieklikanych.
Oryginalne i nowatorskie rozwiązania mają to do siebie, że skłaniają użytkownika do zastanowienia się, wytrącając go tym samym ze schematycznego procesu myślenia. Dzięki temu, dostrzega on i lepiej zapamiętuje rozwiązania, które są oryginalne. Wszystko, do czego nasz mózg nie jest przyzwyczajony zmusza go do nadprogramowego myślenia. Niestety, refleksja często bywa zgubna, odciąga konsumenta od wykonywanego zadania, jakim jest np. dokonanie zakupu. Niestandardowe rozwiązania negatywnie wpływają na konwersję ponieważ jest mniej prawdopodobne, by ich odbiorca działał impulsywnie.
Uważaj na słowa
Ważne jest odpowiednie (czyli schematyczne!) nazewnictwo poszczególnych elementów strony, formułowanie zdań i komend. Kwieciste słownictwo przez zajętych użytkowników najczęściej odczytywane jest jako bełkot, natomiast zbyt techniczne zniechęca. Mało kto ma cierpliwość, by przedzierać się przez długie zdania. Poniżej kilka przykładów dobrze i źle sformułowanych nazw i komend:
Dobrze: Menu
Źle: Nawigacja
Dobrze: Szukaj produktu
Źle: Jakie produkty Cię interesują?
Dobrze: Kontakt
Źle: Skontaktuj się z nami
Ważne jest przestrzeganie zasad tworzenia tekstu, czyli pamiętanie o tak zwanej piramidzie: najpierw nagłówek, potem zawierający najważniejsze informacje lead, a po nim pozostała część tekstu. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że nasz odbiorca nie doczyta go do końca, nie powinno się więc zamieszczać ważnych informacji w ostatnim zdaniu.
Nawigacja
Tu również sprawdza się maksyma, że najprostsze rozwiązania zwykle okazują się najlepsze. Schematyczne (i zalecane!) ułożenie elementów na stronie to: pionowe menu w lewym górnym rogu strony lub poziome menu w górnej części strony, wyszukiwarka w prawym górnym rogu oraz ścieżka (breadcrumbs) w górnej części strony. Przydatną konwencją jest też używanie filtrów zawężających kryteria wyboru, np. w przypadku sklepów internetowych możliwość sortowania po cenie, kolorze, rozmiarze, modelu produktu, etc.
Równie ważne jest odpowiednie zhierarchizowanie elementów na stronie – ważniejsze elementy powinny być bardziej widoczne (większe i umieszczone w centralnych miejscach strony), tak by można było je łatwo odróżnić od tych mniej ważnych. Dobrze jest pokazać jasno zależności – jeśli coś na stronie wynika z czegoś, jakieś elementy są powiązane, użytkownik powinien móc się tego łatwo domyślić.
Pułapki
Ignorowanie konwencji może prowadzić do utrudnień w odbiorze lub nawet całkowitego zignorowania komunikatu. Zjawisko to określane jest jako „baner blindness”. Ślepota banerowa objawia się tym, że zbyt krzykliwe elementy graficzne umieszczone na stronie, które wyglądają jak reklamy są przez użytkowników podświadomie ignorowane. Ich wzrok prześlizguje się po nich, de facto ich nie dostrzegając.
Wersja mobilna strony
Coraz większa liczba użytkowników przegląda strony na urządzeniach mobilnych, dlatego tworząc je, już na samym początku warto pomyśleć o ich wersji mobilnej. Coraz popularniejsze staje się projektowanie metodą Web Responsive Design, które sprawia, że odpowiednio zaprojektowana strona jest elastyczna, tzn. dopasuje się do wszystkich urządzeń, na których jest przeglądana. Więcej zaletach i wadach Web Responsive Design przeczytasz tu: https://www.labber.pl/zalety-i-wady-responsive-web-design/#more-1608.
Strona zaprojektowana zgodnie z powyższymi zasadami i standardami spełni stawiane jej cele. Jeśli marka lub firma zdecyduje się je pominąć, dając się ponieść procesowi tworzenia – być może zyska naprawdę interesującą stronę, jednak obarczoną wysokim ryzykiem, że będzie ona wyłącznie sztuką dla sztuki i nie przybliży marki do osiągnięcia jej celów.
Dobrze zaprojektowany serwis internetowy, uwzględniający zasady i konwencje projektowania stron, ma szanse przyczynić się do zwiększenia konwersji i świadomości marki wśród klientów i konsumentów, przyciągnięcia nowych klientów, nie wspominając o dobroczynnych skutkach dla wizerunku firmy.
Artykuł pochodzi z serwisu MamBiznes.pl